Reframing Dance, BKKC, Tilburg — verslag
Aanwezig waren:
Jack Gallagher, Jette Schneider, Bruno Listopad, Thomas Körtvélyessy, Sabine Linz, Rocco Vermijs, Marieke van Delft, Anneke van der Linden, Anne Parlevliet, Dirk Dumon, Marc Vlemmix, Arno Schuitemaker, Anastasia Schwarzkopf, Sonja Augart, Minke Elisa Brands, Nathalie Jansen, Caroline Ribbens
Introductie:
Op 1 juni 2011 komen boven genoemde dans gerelateerde afgevaardigden naar het BKKC in Tilburg om thematisch te brainstormen over het ‘Herkaderen van Dans’. De bijeenkomst begint met een introductie door Jack Gallagher over het ontstaan van het Netwerk voor Choreografie en Gerelateerde Kunsten. Door initiatiefnemer Danslab is in samenwerking met een aantal freelance choreografen het voorstel gemaakt dat aan Halbe Zijlstra is opgestuurd op 9 mei 2011. Dit voorstel is een idee over hoe de rol van de individuele artiest zich zou kunnen ontwikkelen en in wat voor structuur dat kan zijn in de toekomst.
Jack geeft aan dat het nu, in de ontwikkelingen die op dit moment spelen; disproportionele bezuinigen die leiden tot culturele kaalslag; gesprekken en netwerken tussen individuele makers meer verbondenheid laten ontstaan dan zo’n 10 jaar geleden. Sonja Augart streeft voor deze bijeenkomst een inhoudelijk gesprek na dat een utopisch karakter kan hebben. Zij benadrukt het feit dat het niet gaat over de financiële kant of de bekende weg. Om daar te komen daagt zij ons uit door middel van een aantal vragen gezamenlijk na te denken.
De opbouw van de dag:
- Fysieke opwarming van de dag: Het waarnemen van kaders.
- Analyse: Wat zijn kaders.
- Persoonlijk: Wat voor kaders gebruiken we in ons eigen werk.
- Nadenken over een persoonlijke toekomstvisie.
- Maatschappelijk: Wat zijn nieuwe mogelijkheden.
- Welke rol kan het Netwerk spelen en hoe zouden we het Netwerk in de toekomst willen invullen.
Het verslag:
Wat opvalt zijn de verschillende achtergronden en ervaringen binnen de gespreksgroep. Dat maakt het mogelijk om veel perspectieven zichtbaar te maken. Wat als gevolg heeft dat er niet één conclusie getrokken kan worden. Daarom kiezen we ervoor steekwoorden/zinnen op te schrijven en deze te delen met elkaar. In dit verslag nemen we deze zinnen over die de tendens van deze dag weergeven.
Vraag 1: Wat zijn kaders?
- Kaders zijn frames. Kaders scheppen grenzen aan een overvloed van beelden en stromingen. Kaders geven structuur aan chaos, maar kunnen heel beperkend werken. Als het kader verschuift is het omkaderde anders. Hetgeen achter het kader hoeft niet veranderd te zijn, alleen je blikveld is anders.
- Onbewuste beperking.
- It’s the limitation in which you try to find freedom.
- Freedom ‘Box’.
- Limitation of possibilities with functionality behind it.
- Benoemen van je richting, biedt context.
- Kader: altijd in beweging – perspectief waar vanuit je kijkt – tunnelvisie – subjectiviteit – vergelijkingsmiddel – communicatiemiddel – Foucault.
Vraag 2: Wat voor kaders gebruiken we in eigen werk?
- Vormgericht dogma dat iets herkenbaars aanraakt zonder het te noemen.
- Experimentele settings om bestaande codes en werkpraktijken te overschrijden.
- Elektronica als tool om verschillende muziekstromingen te kunnen combineren en manipuleren.
- Gedeeld spanningsveld/ ruimte tussen performer en publiek.
- Het spanningsveld tussen entertainment, licht vermaak en zware kost.
- Kaders scheppen tussen publiek en makers.
- Niet intentionele samenwerking om instant compositie in een omgeving neer te zetten.
- Synthese vinden van veel verschillende kaders.
- Het waarnemen vanuit het neurologisch aspect, daaruit de vraag behandelend ‘wie is de auteur: het publiek of de maker’.
- Uitwisseling en verbinding tussen verschillende structuren of fenomenen door middel van kunstdisciplines.
Vraag 3: Hoe zien we de toekomst?
-
Laat je meedrijven op de politieke, sociale en economische stroom binnen de maatschappelijke veranderingen en problematiek, om door middel van deze obstructies theater te scheppen.
Verbindingen scheppen tussen individuen, disciplines, maatschappijen, culturen.
Kunst benaderd als experimentele wetenschap, als transmitter van kennis.
Iedereen is kunstenaar, de maatschappij is de kunst.
Bewustzijn dat we in ons netwerk verschillende invalshoeken hebben waardoor we transfunctionaliteit kunnen toepassen.
Vraag 4: Welke nieuwe verbindingen scheppen of ondersteunen nieuwe kaders?
De opzet van deze vraag zou een visionair beeld van de toekomst kunnen scheppen. Maar tijdens de brainstorm ging het gesprek in de richting van marketing, publieksgroepen en borduurde voort op de bestaande structuur. Zoals:
- Nieuwe formats bedenken voor samenwerking tussen productiehuizen en individuele makers.
- Verbindingen opzoeken, ontstaan vanuit makers om specifieke publieksgroepen te bereiken.
Om een voorbeeld te geven van een grensverleggend idee, werd geopperd om een voorstelling te maken die alleen voor taxichauffeurs is bedoeld. Daarvoor is intensief contact nodig met deze nieuwe publieksgroep om hen beter te begrijpen. Het voortraject zal daardoor langer worden, maar door de taxichauffeurs al tijdens het maakproces uit te nodigen te komen kijken, zal de kennis uitwisseling toenemen.
Een conclusie is dat grensoverschrijdende projecten tot nu toe moeilijk realiseerbaar zijn door individuele makers omdat productiehuizen vasthouden aan oude bekende structuren. Dus het denken vanuit een artistiek concept van een maker strookt vaak niet met de profilering van het gezicht van een productiehuis.
Vraag 5: Wat voor kaders/ tools zou je graag willen benutten in een netwerk om wat te bereiken.
- Het Netwerk geeft een opening tot het delen van gedachten over constructieve nieuwe vormen van samenwerking.
- Het bespreekbaar maken van vragen waar alle individuele makers mee te maken hebben. Bijvoorbeeld:
- hoe of wat communiceert jouw choreografie.
- Hoe kan je het response van het publiek meten.
- Wat zijn de overeenkomstige componenten van alle choreografen/ kunstenaars.
- Hoever kunnen we ons als individu committeren als het op het representeren van het Netwerk als eenheid aankomt?
- Wat betekent verbinding? Verbinding met het Netwerk, een productiehuis, maatschappelijk?
- Het fysiek, theoretisch en virtueel uitwisselen van ideeën, werk(wijze), werkruimte, performance-space en contacten.
- Het Netwerk heeft een representerende rol naar de overheid en instituten. (refererend aan democratie: hoe meer de stemmen van een minderheid gehoord worden, des te meer rechten opgebouwd worden)
- Het Netwerk kan nieuwe strategieën ontwikkelen en realiseren om de situatie van de individuele maker te verbeteren.
- Het kan tevens de problematiek van het werkveld zichtbaar maken en oplossingsgericht nieuwe wegen vinden. Het gaat op zoek naar een vertaling naar de politiek.
- Het Netwerk vult elkaar aan in expertise en stimuleert uitwisseling van taken. Daarbij maken we gebruik van Transfunctionaliteit.
- Wat betekent transfunctionaliteit als we ons individueel inzetten voor het Netwerk.
Tijdens vraag 4 en 5 is gestimuleerd om onderwerpen waar door tijdgebrek niet direct over gesproken kon worden op een notitie blaadje te schrijven en in het midden van de kring te leggen. Dit zijn onderwerpen of statements die we graag opnemen in dit verslag.
- Nutteloze dingen krijgen context/ ruimte
- Netwerkbewustzijn: iedereen telt mee op eigen vermogen.
- Paris is Burning
- Subjectieve wetenschap; wat is intellect?
- Kaderfocus verkleinen per project = uiteindelijk meer kaders
- Ervaring= Kunst + ritueel, Kunst + wetenschap
- Zorg ervoor dat free-lance makers en ‘instituten’ naar elkaar gaan luisteren en niet tegenover elkaar komen te staan, want ze streven eenzelfde doel na!
- Het constante (her)definiëren van de mogelijkheden en de gemeenschappelijke belangen van ons netwerk zijn van essentieel belang!
Conclusie:
In dit verslag wordt zichtbaar dat vraag 4 en 5 veel onbeantwoorde vragen en onbesproken onderwerpen opgeworpen hebben. Feedback van de deelnemers was dat er behoefte is aan een vervolggesprek. Door het BKKC is de intentie uitgesproken om dit gesprek over de inhoudelijke kanten van het Netwerk opnieuw te hosten. Dit zouden wij graag laten plaatsvinden in oktober 2011 tijdens de Dansmaand in Tilburg.
We hebben geprobeerd dit verslag zo helder mogelijk op te schrijven. Voor vragen kunnen jullie je richten naar Sonja Augart: info@fragmenta.nl en/ of Minke Elisa Brands: minke@dc12high.nl